Hongerdoeken om te gebruiken in de parochie

Geef uw hongerdoek (te leen) om te gebruiken in andere parochies

Om het voor parochies mogelijk te maken hongerdoeken te gebruiken voor catechetische en liturgische doeleinden in de 'vastentijd' wil de Caritas van Bisdom Breda in samenwerking met de missiesecretaris en het Sint Franciscuscentrum bemiddelen om hongerdoeken beschikbaar te stellen voor werkgroepen in de parochies rond de Vastenactie en in de Veertigdagentijd.

Praktisch

Hongerdoeken verzamelen op het bisdomkantoor

Veel parochies zijn in het bezit van hongerdoeken, en gebruiken deze ook in de vastentijd. Op een aantal plaatsen worden deze hongerdoeken, die lang(er) geleden zijn aangeschaft niet (meer) gebruikt. Er is wel vraag naar hongerdoeken.

De parochies en/of Caritasinstellingen worden opgeroepen hun hongerdoeken beschikbaar te stellen. De hongerdoeken kunnen in eigendom aan het bisdom worden overgedragen, maar ook voor minimaal vijf jaar in bruikleen worden gegeven. Voor beide mogelijkheden wordt een schriftelijke overeenkomst gesloten.

Hongerdoeken kosteloos te leen aan parochies

Middels het bisdomkantoor zullen verzamelde hongerdoeken beschikbaar worden gesteld. Hier wordt eveneens een schriftelijke overeenkomst gesloten. Er zijn geen kosten aan verbonden

Achtergrond

Geschiedenis van de hongerdoek

De hongerdoek gaat terug op een oud, middeleeuws gebruik. Hij werd opgehangen tussen het middenschip en het priesterkoor om in de vastentijd het altaar, waar de viering van de eucharistie plaatsvond, te bedekken.

In een periode van inkeer wilde men het fraaie altaar met kostbare versieringen aan het zicht onttrekken: geen pracht en praal in een periode van vasten, inkeer en boetedoening. In de spiritualiteit van die dagen werd zo de afstand tussen God en mens benadrukt en werden mensen uitgenodigd om na te denken over hun leven in gelovig perspectief.

Wanneer de gelovigen de doek zagen hangen, wisten ze meteen: het is Vasten! De doek werd dan ook al gauw "vasten- of hongerdoek" genoemd. De doek werd pas verwijderd in de Goede Week voor Pasen, als in het koorgebed op woensdag tijdens de completen gezongen werd: "En het voorhangsel van de tempel scheurde van boven tot onder in tweeën".

Deze hongerdoeken werden veelal versierd met taferelen uit het leven, lijden en sterven van Jezus. Zo zijn de doeken eeuwenlang een praktische vorm geweest van verkondiging en catechese.

In de huidige tijd
Midden jaren zeventig werd deze vergeten traditie opgepakt door Misereor, de Duitse zusterorganisatie van de Bisschoppelijke Vastenactie. Door Misereor werd er echter een actuele betekenis aan gegeven door kunstenaars uit het Zuiden te vragen nieuwe hongerdoeken te maken. Het verhaal over het lijden en sterven van Jezus werd verbonden met het verhaal van mensen uit het Zuiden: hun verhaal over lijden, dood én opstanding.

Op de huidige hongerdoeken laten kunstenaars uit het Zuiden iets zien van hun spiritualiteit bij hun missioneringsarbeid, hun inzet voor een betere en meer rechtvaardige wereld. En wij, de 'moderne armen' in het Westen zouden door christelijke symbolen en beelden uit het Zuiden tot nieuwe instelling en houding, tot vernieuwd geloven kunnen worden gebracht.

Sinds 1976 zijn er ruim twintig honger- of vastendoeken ontworpen in het kader van de vastenactie.

Het gebruik van hongerdoeken

Hongerdoeken kunnen een brede groep van mensen inspireren met de boodschap, die de ontwerpers van deze hongerdoeken ons aanreiken. In de vastentijd kunnen ze gebruikt worden voor verkondiging en catechese, bijvoorbeeld bij vastenmaaltijden en gebedsvieringen. Maar ook voor kinderen en jongeren in de parochie of op scholen biedt de hongerdoek de kans de band tussen het dagelijks leven en de leerstof in de godsdienstlessen te versterken.

Beschrijvingen van de symboliek van de hongerdoek

Inhoudelijke informatie over de betekenis en symboliek van hongerdoeken, wordt indien beschikbaar, bijgeleverd.

Informatie

Voor informatie over het beschikbaar stellen of lenen van hongerdoeken kunt u zich wenden tot de caritasfunctionaris diaken Wim Tobé wtobe@hetbisdombreda.nl  Of u kunt terecht op het contactformulier op deze pagina.