Waar haal je het vandaan?: Dirigenten- en organistendag in Roosendaal

De Onze Lieve Vrouwekerk in Roosendaal was op zaterdag 7 oktober 2017 het toneel voor de dirigenten- en organistendag, georganiseerd door het Sint Franciscuscentrum. Het vormingscentrum van het bisdom Breda. Het thema luidde ´Waar haal je het vandaan? : repertoire, kennis en kunde´

Workshops

¨Dit motto kun je op verschillende manieren uitwerken,¨ verklaart Jan Schuurmans, diocesaan medewerker voor de kerkmuziek. ¨Op de dag presenteerde Frans Bullens en ik verschillende bronnen met gezangen zoals de verzamelde liederen van de dominicaan Henk Jongerius, een selectie uit Continuo en het Gregoriusblad, de koorinformatie van Gooi en Sticht, het overzicht van de gezangen van Berne Media, verschillende websites met digitale partituren en de bundel ´In paradisum´ van het bisdom Roermond met suggesties voor de uitvaartliturgie. Het gaat erom een verantwoorde selectie uit het aangeboden materiaal te maken.¨ De medewerkers aan de workshops gaven een nadere invulling aan het thema.

Lucie Hillen, zangdocente in Breda verzorgde de centrale workshop stemvorming. Frans Bullens, Jan Schuurmans en Lucie Hillen tekenden voor een afzonderlijke workshop voor dirigenten. Lucie Hillen benadrukte dat het lichaam het belangrijkste instrument is van de koorzanger. Zij vroeg zich af waar ze haar stem vandaan haalde. ¨Als je vraagt waar ik het vandaan haal, antwoord ik: ´Uit mijn lijf´,¨ lachte ze. Samen met de deelnemers onderzocht ze waar oudere koorleden een goede klank vandaan halen.

Janno den Engelsman, organist van de Gertrudiskerk in Bergen op Zoom begeleidde de workshop voor organisten. Hij zocht samen met hen naar een goede techniek en wees hen de weg naar passende muziek. De organisten discussieerden in hun workshop kort over het gebruik van moderne of vrolijke muziek in de liturgie. Het type muziek dat je gebruikt hangt af van de periode van het jaar. Een gezamenlijke workshop waarin de aanwezigen de resultaten deelden sloot de dag af.

Joseph Dekkers, de dirigent van het Roosendaalse Sint Alfonsuskoor, gaf een korte toelichting op de kerkmuzikale praktijk in de Onze Lieve Vrouwekerk. Joseph dirigeert al 37 jaar het Sint Alfonsuskoor. Het Sint Alfonsuskoor is met zijn 135 jaar het oudste kerkkoor van de stad. Het heeft zijn basis in de Onze Lievevrouwekerk. De Onze Lieve Vrouwekerk was tot 2001 een redemptoristenkerk. Vanaf dat jaar functioneert hij als parochiekerk. Het Sint Alfonsuskoor is een klassiek kerkkoor. Het koor zingt gregoriaans en polyfone muziek en staat op deze manier in de traditie van de redemptoristen. ¨We kiezen bewust voor een Engelse koorklank,¨ zegt Joseph Dekkers. ¨Soms suggereren parochiebesturen om, als er één kerkgebouw gekozen is, één nieuw parochiekoor op te richten. Dekkers ziet bezwaren. Elk koor is een groep met een geschiedenis en gezamenlijk gedeelde waarden. Ieder koor heeft ook een eigen visie op de uitvoering van de kerkmuziek.¨

Vespervieringen verbinden Hemel en aarde

De cantores van de Onze Lieve Vrouwekerk verzorgen gedurende de Advent en de Veertigdagentijd op zondagavond om 17.00 u. een vesperviering. Hier komen ongeveer vijftien tot dertig mensen per keer. Dit zijn Nederlandstalige meditatieve vieringen. Tony Raats, de organist van de Onze Lieve Vrouwekerk en stadsbeiaardier van Roosendaal, begeleidt de vespervieringen. ¨In deze vespervieringen gebeurt er iets bijzonders,¨ aldus Jozeph Dekkers. ¨Hemel en aarde worden met elkaar verbonden.¨ De cantores, onder begeleiding van Tony Raats, zongen enkele Psalmen, het magnificat en een cantiek uit de Kersttijd. Op deze wijze ervoeren de deelnemers de sfeer van de vieringen.

Een ervaring

Renate van Loon uit Bergen op Zoom was er voor de eerste keer bij. Zij volgt Vincent Schoenmakers op als dirigent van het kerkkoor Menora. ¨Ik vind het heel goed dat de sprekers theorie en praktijk afwisselen. Juist de aandacht voor lichaamstaal is verfrissend. Het gaat er immers om dat je de inhoud van de gezangen goed naar voren brengt.¨