Op woensdagavond 15 januari 2020 luisterden ruim 100 mensen naar een boeiende lezing van Leo Fijen in de H. Antoniuskathedraal te Breda. Fijen is auteur van verschillende boeken over parochievernieuwing, directeur van de katholieke uitgeverij Adveniat en presentator van het wekelijks geloofsgesprek voor de zondagsmis op NPO-2.
Vanuit eigen ervaring sprak hij over het boek ‘Als God renoveert’
Leo Fijen sprak vanuit zijn eigen ervaring over het boek van father James Mallon, ‘Als God renoveert’. Plebaan De Koning van de H. Antoniuskathedraal heette de aanwezigen welkom. Rector Schnell, als medepastoor verbonden aan de kathedraal, sloot de bijeenkomst af met het bidden van de completen, het gebed dat de dag afsluit.
Hij opende de avond met een kort gebed. In de visie van Mallon spelen gebed en stilte een grote rol. De parochievernieuwing begint met stilte en gebed. Vanuit ondervinding benoemde Leo Fijen een tiental punten die parallel liepen met het boek van Mallon. Hij daagde de toehoorders uit te ontdekken welke punten zij in hun eigen parochie en in het bisdom kunnen toepassen.
Thuiskomen
In onze samenleving is het belangrijk dat mensen thuiskomen en hun verhaal kwijt kunnen; bij het binnenkomen in een viering, bij een preek en bij het koffiedrinken na de viering. In de parochiekern waar hij actief is, de Utrechtse plaats Maartensdijk, telt de katholieke Kerk 392 leden van wie er ongeveer 120 mensen de vieringen bijwonen, met grote betrokkenheid. Als ze naar de kerk komen, heet een team van vrijwilligers hen welkom en toont belangstelling voor iedereen die komt. Op deze manier betonen we gastvrijheid. Fijen adviseerde zijn gehoor alle kerkgangers, ook nieuwkomers, uit te nodigen voor het koffiedrinken. “Luister naar het verlangen van mensen! Mensen verlangen naar hoop, schoonheid, goedheid en liefde en willen thuiskomen in de schoonheid van God.” Stilte. Je kunt enkel luisteren als je stil bent. Daarom scheppen we in elke viering momenten van stilte. Stilte is ook een voorwaarde voor een daadwerkelijke godsontmoeting. “Doe iets met stilte en geef het een structurele plek in vieringen,” adviseerde Fijen zijn toehoorders.
Laat zien we je bent
Leo Fijen citeerde in dit verband paus Franciscus die graag een Kerk ziet die vuile handen maakt. Op dit gebied gebeurt er heel veel. Fijen noemde de Werkgroep Oecumenisch Diaconaat in Bilthoven. Deze bestaat uit zowel rooms-katholieke als protestantse leden. Zij gaan op zoek naar mensen die hulp nodig hebben. Leo verwees ook naar het werk van de Gemeenschap Sant’ Egidio. Deze verzorgt 2 maal per week een driegangenmaaltijd voor de armen. Zij ontdekken dat mensen naar een relatie verlangen. “Als je vriendschap sluit met de armen, word je rijk.”
Erken het belang van scharniermomenten in het leven
Fijen weet hoe belangrijk scharniermomenten als geboorte, huwelijk en dood zijn. In Maartensdijk blijft het aantal kerkgangers constant. Dat komt mede door de begeleiding van uitvaarten. Juist op deze momenten onderscheidt een christen zich van anderen. In de christelijke uitvaart klinkt dat we hier niet toevallig zijn en we geborgen zijn in de hand van de Schepper. Voor een christen is de dood een doortocht naar nieuw leven. “Een christen zich laat kennen in zijn omgang met sterven en dood.” “Durven we aan een sterfbed te bidden?,” vroeg hij de aanwezigen. “Denken we aan de Communie? Roepen we Christus te voorschijn?”
Wees innerlijk geraakt
Uit het boek van Mallon blijkt dat, wil je de parochie vernieuwen, je moet beginnen bij jezelf. Je moet innerlijk geraakt zijn. Leo getuigde hoe hij zijn eigen innerlijk leven op peil houdt. Iedere ochtend staat hij om 6.00 uur op en blijft hij tot 8.00 uur in de stilte, zonder krant en mail. Er is niets dat tussen Leo en zijn Schepper komt. Dan is er tijd om in zijn eigen hart te kijken en te zien welke scheuren er in zijn bestaan zijn en te ervaren hoe het licht in het donker doorbreekt. Dan ervaar je dat je niet alleen bent maar samen met de Ene.
Ontlast het beperkt aantal priesters
Fijen adviseert dat de priester de taken van de priester vervult maar dat we in onze gemeenschappen moeten zoeken naar leiders die de priester niet-priesterlijk werk uit handen nemen. Hebben wij voldoende formele en informele leiders in de gemeenschap? Als je die niet hebt lever je niet voldoende kwaliteit.
Zorg voor een goede communicatie
Leo Fijen adviseert parochies een wekelijke nieuwsbrief uit te geven met het nieuws van de komende week. Dat verhoogt betrokkenheid en je bouwt aan een betekenisvolle relatie. Zo ontwikkelt de parochie zich tot een sociaal thuis en een verticaal baken in deze tijd.
Jongeren en hun ouders tot leerling maken
Leo stelde duidelijk dat je kinderen niet tot leerling van Christus kunt maken als je de ouders ook niet tot leerling maakt. “Stel gerust eisen. Als je lid bent van een voet- of tennisclub moet ik ook bardienst draaien wil ik kunnen tennissen voetballen. In de Kerk doen we dit niet. Na de Eerste Communie mogen kinderen aan alles meedoen. Zo maak je geen leerlingen van Christus.
Vijf redenen volgens Fijen om bij de Kerk te blijven
“Vertrouw op de Geest en klaag nooit,” raadde Fijen zijn toehoorders aan.
Er zijn voldoende redenen om bij de Kerk te blijven. Fijen noemde er vijf:
– De Kerk is de enige plek waar je hoort dat je er mag zijn ongeacht je uiterlijk, je status of je bezit
– In de Kerk leer je goed te doen ook als je gefaald hebt
– In de Kerk leer je over de schoonheid van het geloof. Je hoort: “God er is er altijd voor mij.”
– In de Kerk hoor je dat de dood het niet het einde is maar een doorgang tot nieuw leven en bij je dood word je niet aan je lot overgelaten.
– In de Kerk ontvang je broers en zussen en hierdoor maak je deel uit van een groter geheel. We leren wereldburgers te zijn.