Bij de Trappisten
Op zaterdag 6 april 2019 werd door het Sint Franciscuscentrum een bijeenkomst in het klooster van Onze Lieve Vrouwe Toevlucht in Zundert georganiseerd. Deze dag is onderdeel van het voorprogramma op de bisdombedevaart 'In het spoor van H. Benedictus', najaar 2019. Broeder Christiaan hield een inleiding over het spirituele leven van de monniken. Als de trappisten, officieel Cisterciënzers van de strikte observantie, vormen zij een loot aan de benedictijnse stamboom.
Fundamenten: arbeid, geest, stilte
Pijlers in hun dagelijkse leven zijn: arbeid – geest - stilte. Waar in een ver verleden twee monastieke tradities bestonden: de woestijnkluizenaars en monniken die in kleine gemeenschappen leefden, heeft Benedictus duidelijk voor de laatste gekozen om "God in alles te verheerlijken" zonder voorbij te gaan aan de individuele noden en verlangens van de monniken.
Ten aanzien van de arbeid is de gemeenschap in Zundert te klein geworden om grote projecten te ondernemen. De zorg voor de oudere medebroeders, het huishoudelijke werk en de aandacht voor de bescheiden bierbrouwerij vraagt hun dagelijkse inzet.
Wat betreft de geest zijn twee zaken van groot belang: het luisteren met het hart en de vader(abt) - zoon (monnik)relatie.
Om tot 'zuiverheid van hart' te komen is de stilte zeer belangrijk. Daarbij leert het leven in een gemeenschap, met allerlei verschillende karakters en talenten met aan het hoofd de abt, je als vanzelf om te gaan met grenzen: dat geeft je zelfkennis. Je leert motieven uit te zuiveren, de duivel te weerstaan en in eenheid met jezelf en de ander te leven. Aldus kom je tot de zuiverheid van het hart.
De abt is hierbij een spiegel voor je en een begeleider. Zoals H. Benedictus het in zijn regel zegt: "Hij daagt de sterken uit en zorgt er voor dat de zwakkeren niet ontmoedigd worden" (Regel Benedictus 64,19). De monnik zal het kwaad moeten bestrijden. Het kwaad als de macht die je van God afhoudt. We spraken samen over die macht van het kwaad en waar we dat terugzien in ons eigen leven en in de bijbel bijvoorbeeld bij Job. Ook over de strijd met God, eveneens in Job, alsook bij Jacob (Genesis 32, 2-27) die met de engel vecht.
Meer praktisch hoorden we over de monastieke dagorde en het klooster als één grote cel die niet opsluit maar bevrijdt.
Gebed, maaltijd in stilte en rondleiding
Na deze, zeer goede inleiding volgden we het middaggebed in de kloosterkerk, waarna we, in stilte!, de middagmaaltijd gebruikten.
Als laatste programma onderdeel leidde broeder Christiaan ons door de kerk, langs de kapellenkrans rondom de apsis, door de bibliotheek en liet ons de refter zien. Dit voelde als een groot voorrecht omdat de broeders waarde hechten aan een gescheiden levenssfeer tussen hen en gasten.
De informele afsluiting was in de kloosterwinkel.
Het was een zeer geslaagde dag.