20 april 2017
Bij diaconie past bescheidenheid. Het voelt ongemakkelijk om te praten over wat je allemaal doet voor de ander en dat is logisch. De combinatie communicatie en diaconie is daarom gedurfd. Voor je het weet zet je jezelf in de aandacht en slaat onbaatzuchtigheid om in zelfgenoegzaamheid. “Als gij een aalmoes geeft (barmhartigheid), laat uw linkerhand dan niet weten wat uw rechter doet,” zegt Jezus in het Matteüsevangelie. Die wijsheid heeft onze cultuur bepaald: zorgen voor elkaar: “daarover praat je niet, dat doe je gewoon”.
Ten dienste van de kwetsbare
Is communicatie dan op voorhand onwenselijk of zelfs kansloos bij het diaconale werk van de parochie? Deze vraag is belangrijk. Want het kan de diaconie maken of breken. Wordt de aandacht gevestigd op de diaconale activiteit zelf, dan kan de valkuil zijn: “Kijk ons eens goed bezig zijn.” Over de rug van de noodlijdende mens kloppen we eigenlijk onszelf op de borst. Staat in de communicatie echter de kwetsbare mens centraal, dan heeft communicatie een ondersteunde rol om de noodlijdende mens zo goed mogelijk te helpen, bijvoorbeeld door de problematiek bespreekbaar te maken. Veel mensen zijn wel bereid om te helpen, maar dan moet wel bekend zijn dat er überhaupt nood is. Hierbij komt -uiterst voorzichtig- communicatie om de hoek kijken. Jezus laat ons zien dat Hij heel concreet en persoonlijk de armen helpt, maar Hij vertelt er zijn leerlingen óók over, bijvoorbeeld met parabels en gelijkenissen die iets leren over barmhartigheid.
In de Bergrede spoort Jezus ons aan om zelf een goed voorbeeld te stellen: “Men steekt toch ook niet een lamp aan om ze onder de korenmaat te zetten, maar men plaatst ze op de standaard, zodat ze licht geeft voor allen die in huis zijn. Zo moet ook uw licht stralen voor het oog van de mensen, opdat zij uw goede werken zien en uw Vader verheerlijken die in de hemel is.” De heilige Moeder Teresa zou waarschijnlijk niet zo bekend zijn geworden als zij alleen tot hulp had opgeroepen. Juist haar handelen maakte haar geloofwaardig. Het gezegde “woorden wekken, daden trekken” drukt dit krachtig uit.
Parochies aan de slag voor kwetsbaren
In het najaar van 2014 is het Bisdom Breda gestart met het project ‘Parochies aan de slag voor kwetsbaren’. Tot medio 2019 ondersteunt dit project de samenwerkingsverbanden binnen het bisdom bij het op de kaart zetten van diaconale initiatieven. Daarbij is steeds rekening gehouden met de ‘diaconale focus’ van de parochies. Dat wil zeggen dat er een duidelijke visie, wens of aanpak is ten aanzien van de diaconie in de parochie. Dit vormt vervolgens het uitgangspunt bij de communicatieve aanpak.
Cursus Diaconale Journalistiek
Een actueel voorbeeld van een activiteit die uit het project is voortgekomen is de avondcursus Diaconale Journalistiek in de Bernardusparochie te Oudenbosch. De cursus is bedoeld voor parochievrijwilligers en pastorale krachten die hun journalistieke kwaliteiten willen ontdekken of verbeteren. Op deze manier wordt concreet en duurzaam gewerkt aan de zichtbaarheid van de diaconie, doordat vrijwilliger beter in staat worden gesteld het diaconale verhaal te vertellen. De cursus vond plaats in februari 2017 en de belangstelling ervoor was groot.
Kennisbank
Naast de activiteiten ter plaatse is er de afgelopen tijd gewerkt aan een diaconale kennisbank waarin praktische handreikingen, cursusmateriaal en andere nuttige informatie te vinden is voor vrijwilligers en beroepskrachten die actief zijn in de diaconie. Eind april 2017 wordt deze kennisbank -die onderdeel is van de website van het Sint Franciscuscentrum- gelanceerd.
Meer weten?
Parochies die meer willen weten over het project Parochies aan de slag voor kwetsbaren, de cursus Diaconale Journalistiek of de kennisbank kunnen contact opnemen met projectleider Marc de Koning.